Mutluluk kafandaki bir karpuz (Happiness is a watermelon on your head)

Çocukluğumda kitap bulamamanın eksikliğinden dolayı kaynaklı sanırım benim bu hastalık. Çocuk kitaplarına doyamıyorum!!! Ne almaya, ne okumaya! Bir de gittiğim ülkelerden oranın yazarına ait kendi dilinde bir kitabını almaya çalışıyorum. Yurt dışına giden, çekinmediğim insanlardan da çocuk kitabı istiyorum. Ama kendi dilinde ve kültüründe olacak. Oranın kültürünün mümkünse çizgilerini yansıtacak. Farklı kültürlerin hikayeleri ve çizgileriyle de zenginleşsin istiyorum hayal gücü. Belki de kendim için istiyorum, ben öğrenmek istiyorum. Bir ülkenin en saf ve temiz duygularının, en güzel geleneklerinin sanırım çocuk kitaplarında saklı olduğuna inanıyorum. Google translate ve kendi hayal gücüm sağolsun çeviriyorum kitapları. Hikayelerini tanıdıkça daha da seviyorum.

10 aydır Birmingham'dayım. Aslında burası benim gibi çocuk kitabı tutkunu birini dizginledi; sakinleştirdi. Aslında bu blog yazısını da biraz da benim gibi okuma sevdalıları için yazıyorum. Özellikle paylaşmak istiyorum bunları; belki Türkiye'de döndüğümde benzerleri olur (var mıdır?), ya da birileriyle bir araya gelsek de yapsak? Olur mu?

Öncelikle Birmingham Kütüphanesinden başlayayım [1]. Burası Birmingham'ın aslında turistik yerlerinden biri. İçerisinde büyük bir çocuk kütüphanesi, sanat galerisi, dünyanın en büyük Shakespeare koleksiyonu olan 10 katlı bir bina. Müthiş bir mimarisi var. Kafesiyle, teras katlarıyla, çalışma yerleriyle dört dörtlük. Fakat benim en çok ziyaret ettiğim kısım çocuk bölümü. İçinde anfi şeklinde küçük tiyatrosu, çocuk aktivite alanı, kocaman sarılma oyuncakları, bir sürü çocuk oyuncağı (legosu, puzzlei), koltukları, çalışma masaları, bilgisayarları, yaşlara ve türlere göre ayrılmış binlerce kitabıyla muazzam bir yer. Çocuk kısmı özellikle çocukların kitapları alabileceği büyüklükte tasarlanmış. Bazı kitaplar kocaman (1 yaşında çocuğun boyunda), bazıları küçücük bebekler için. Etrafta bazen yerde emekleyen bebekler görüyorsunuz. Anneler babalar çocuklarına sarılıp kitaplarını okuyorlar.

Sömestre zamanlarında özellikler anfi tiyatrosunda hikaye günleri ya da oyunlar oluyor ücretsiz. Gelip izliyorsunuz. Tematik aktivite gününde çocuklar bir şeyler yapıyor, üretiyor; hikayeye ara veren çocuk puzzle yapabiliyor. Özellikle yüzlerce çocuk kitabı arasında kaybolmak muhteşem bir duygu... Akşam uyku saatlerimizi her hafta ödünç aldığımız kitaplarla geçiriyoruz.

Çocuk kütüphanesinin girişindeki bir alanda ise tematik kitap kısmı var. Iki haftada bir temayı değiştiriyorlar. Örneğin geçen hafta İskoçya masalları (ah o Selkie'ler!), coğrafyası ve tarihiyle ilgili kitaplar vardı. Bu hafta müzikti. Uzun yaz tatilinde okuma yarışması yapıldı. Tema Roald Dahl idi. Çocuklar okudukları kitaplar için Roald Dahl karakterlerinden oluşan stickerlar aldılar. Bizimki küçük olduğu için daha Roald Dahl'a o zaman geçememiştik ama gördüğü yerde "Anneee bak BFG var burada" deyip duruyordu. Şu anda ilk "The Enormous Crocodile" ile Roald Dahl dünyasına açılışı yaptık.

Asıl bahsetmek istediğim konular ise bir çocuğa okuma sevgisi katmak için yaptıkları organizasyon ve etkinlikler...

The Big Read: Bookbench Trail
En sevimli etkinlik. Yaz süresince birçok yerde bir çok ünlü ressam, okullar, çocuklar (kütüphanenin bahçesindeydi biri, bizimki elleriyle boyama faaliyetine katıldı) farklı temalarda kitap şeklindeki sevimli bankları yaptılar. Bazıları ise kitaplarla ilgili güzel sözler ve baskılardı. Hatta bizimkinin katkıda bulunduğu bank, bir süre BBC Birmingham'in vitrininde sergilendi. Örnekler için web sitesine bakmanızı ya da Google imajlardan taramanızı öneririm [2].

CBBC: Awesome Authors
CBBC BBC'in çocuk kanalı. Bu sene Birmingham'da 2 yaşından 18 yaşına kadar tüm çocuk ve ergenler için yazar olma ile ilgili bir festival düzenlediler. Birçok ünlü yazar da hem etkinliklere bizzat katıldı ya da sosyal medyadan katkıda bulundular. Bizimki Peter Rabbit'i görünce delirdi. Kendi yaşına uygun hikaye anlatımlarına katıldı [3].

World Book Day:
Sanırım dünya okuma günü birçok ülkede kutlanıyor. İngiltere'de ise çocuklara 1 poundluk okuma kitabı alma için kupon veriyorlar. Ünlü yazarlar her sene 1 poundluk kitaplar sunarak kutlamaya katkıda bulunuyorlar [4].

İngiltere çocuklar edebiyatı konusunda da oldukça zengin bir tarihe sahip. Beatrix Potter (Peter Rabbit yazarı), Roald Dahl, Enid Blyton gibi onlarca ünlü çocuk kitabı yazarı var. Edebiyatçılarına olan saygıları sonsuz. Örneğin Beatrix Potter'ın Lake District'teki yaşadığı kasabasına giderseniz bir masal dünyasına girmiş gibi hissediyorsunuz. Her yerde Peter Rabbit ile ilgili bir şeyler görüyorsunuz. Müzesi, dükkanı, kitapçısı... Bizimki ilk Peter Rabbit'le o zaman tanıştı ve favorisi oldu.

Bunun dışında kızımın gittiği devlet okulu her donem arasında okuma kitabı hediye ediyor. Ayrıca "Reading log" dedikleri bir defter tutuyoruz tüm eğitim yılı boyunca (Şu an "Year 1" dayız. Reception class'da da böyleydi). Okul kütüphanesinden çocuğun okuma durumuna göre asistan öğretmeni kitap yolluyor. Sizden de çocuğun kitabı nasıl okuduğu ile ilgili yorum yapmanız isteniyor. Beğenip beğenmediği gibi konulardan da bahsediyorsunuz. Bunun dışında okul içinde de okuma saatleri ayrılmış durumda. Okuma seviyesine göre öğretmeni çocuğu ilgili minik kütüphaneye yönlendiriyor. Bu arada çocukların hepsinin kendi hızına göre ilerlemesine izin veriyorlar. Eğitimin sonundaki minimum kazanımlar hedefleniyor ama çocuklar zorlanmıyor. Asla aralarında kıyaslama yapılmıyor.

Buradaki ikinci el kitapçılar (Amazon ile anlaşması olan birçok ikinci el kitapçısı var), kitap kiralama web siteleri [5] , Facebook'daki homeschool gruplarından, Shpock gibi mobil uygulamalardan da oldukça uygun fiyata çocuk kitapları da bulabiliyorsunuz.

Yazımın başlığına gelince... Kızımla kütüphaneden tesadüfen bulduğum ve hikayesine bayıldığım bir kitap! Mutluluğun aslında ne kadar yanıbaşında ve kolaylıkla bulunabileğini gösteren çok çok hoş ve esprili bir kitap...

Referanslar
[1] Birmingham Kütüphanesi, http://libraryofbirmingham.com/
[2] The Big Read, http://www.thebigread.org.uk/
[3] BBC: Awesome Authors, http://www.thebookseller.com/news/cbbc-celebrates-awesome-authors-birmingham-330278
[4] World Book Day, http://www.worldbookday.com/
[5] Reading Chest, https://www.readingchest.co.uk/